Sapa không những nổi bật về vẻ đẹp tự nhiên mà từ lâu Sapa đã nổi tiếng về các lễ hội đặc sắc mang bản sắc dân tộc rõ rệt để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng khách du lịch trong và ngoài nước.
Xem thêm: Những cái nhất của Sapa – Phần 2
Lễ hội “Nhặn Sồng” và “Nào Sồng” là hai trong số những lễ hội lâu đời nhất của người dân Sapa. Tuy nhiên, hai lễ hội lâu đời đặc sắc này lại đang trong nguy cơ bị mai một theo thời gian bởi nhiều lí do khác nhau.
Lễ hội “Nhặn Sồng”
Là lễ hội của người Dao đỏ ở làng Giàng Tả Van – Sapa được tổ chức vào những ngày tốt của tháng đầu năm hàng năm. Trước đây, lễ hội được tổ chức trong khu rừng cấm nhưng từ đầu thập kỉ 50, người dân chỉ tổ chức lễ hội “Nhặn Sồng” vào năm nào rừng bị tàn phá nhiều hay vườn ruộng bị trâu bò quấy phá nhiều.
Trong buổi lễ, người dân dùng một con lợn làm đồ cúng, con lợn có lông đen tuyền, béo khỏe. Nhiều người hay ít người tham dự sẽ quyết định lựa chọn con to hay nhỏ. Cứ luân phiên hàng năm, con lợn này sẽ được từng hộ gia đình nuôi dưỡng.
Quy trình tổ chức lễ hội
Tới ngày làm lễ, mỗi nhà sẽ cử từ 1 đến 2 người nam trong gia đình, mặc quần áo đẹp, vẻ mặt hồ hởi và mang theo nửa lít rượu, 1 bát gạo vào rừng bị tàn phá nhiều nhất hoặc ngôi nhà gần rừng bị tàn phá bởi người ta cho rằng chính ngôi nhà gần rừng chính là người thả gia súc phá rừng nhiều nhất. Khi đủ người dân làng sẽ bầu ra một người khỏe mạnh, hiểu biết về tục lệ, giỏi lý lẽ để làm gốc hay còn gọi là “Chẩu Chiếu” là người đứng đầu trông coi rừng trong năm . Người được chọn sẽ làm lễ cúng thần thổ địa “Thủ Ti” (thần cai quản cộng đồng làng) và đọc quy ước của làng.
“Chẩu Chiếu” đọc xong một điều, đại diện của các gia đình sẽ thảo luận, tổng hợp thành quy ước riêng của làng. Cùng với sự chứng kiến của thần thổ địa, quy ước đã được “Thiêng hóa” và mỗi người dân trong làng Giàng Tả Chải đều phải thực hiện. Và cuối cùng, là bữa tiệc liên hoan trong niềm vui sướng của dân làng sau khi đã thống nhất được quy ước chung.
Tham khảo:
Lễ hội “Nào Sồng”
Lễ hội “Nào Sồng” là lễ hội đặc trưng nhất của cộng đồng người Mông. Ở Sapa, người Mông ở Séo Mí Tỷ – Dền Thàng Tả Van hay ở Lao Chải – Hầu Thào tổ chức lễ ăn ước có nét tương đồng với lễ “Nhặn Sồng” của người Dao. Đây là lễ hội được tổ chức ra với mong muốn cầu cho mưa thuận gió hòa. Lễ hội này được tổ chức vào ngày Thìn, tháng Giêng, là thời gian để các bản làng họp bàn cúng tổ địa, bàn bạc công việc của bản và bầu chủ hội (Lùng thầu) để điều hành công việc cho năm mới.
Thần “Thú Tì” tức thổ địa là vị thần kiêm bảo vệ an toàn cho người dân cũng như gia súc trong bản, không cho thú rừng phá hoại mùa màng. Người dân trong bản sẽ dùng đôi gà trống mái, lợn (còn sống) và rượu làm đồ cúng. Sau đó, Lùng thầu sẽ thắp hương và cầu thần Thú tì bảo về người dân, gia súc sinh sôi, mùa màng bội thu, mọi nhà no đủ. Xong việc, mổ gà , giết lợn lấy tiết bôi vào gốc cây hoặc tảng đá (gần nơi thần ngự) và làm cỗ ăn uống vui vẻ cùng nhau.
Trước phần hội, là lúc các chủ gia đình họp lại để cho ra các ý kiến liên quan đến sản xuất, chăn nuôi, các quy định về bảo vệ nguồn nước, mùa màng, phòng chống trộm cắp, tương trợ nhau giúp đỡ gia đình khó khăn, chỉ bảo con cháu học hành và tránh xa các tệ nạn xã hội,… và người đứng đầu tức Lùng thầu là người trực tiếp phải đôn đốc, giám sát người dân trong làng, trong các dòng họ thực hiện quy ước đưa ra trong đầu năm.
Có thể bạn quan tâm: